Monthly Archives: August 2020

Ինքնաստուգում

1.Ո՞ր  շարքում են  նշված միայն ֆիզիկական մարմիններ.

   ա) գիրք, մեխ, ալյումին, ազոտ
   բ) սեղան, գրիչ, տետր, մատանի
   գ) երկաթ, քանոն, ոսկի, թթվածին
  դ) պղինձ, ջուր, արծաթ, ջրածին

  1. Քանի՞ նյութ է ներկայացված հետևյալ բառակապակցություններում.   ջրի կաթիլ, պղնձե թաս,  ալյումինե կաթսա,   ռետինե գնդակ,  պղնձե կուժ, սառցե դղյակ,  ոսկե  մատանի.

1)3                        2)  6                            3)  4                                  4) 5

3. Նշվածներից ո՞ր շարքում են գրված միայն օրգանական նյութեր.
     1) 
 ջուր, թթվածին, կավիճ, սպիրտ
    2)  կերակրի աղ, սպիտակուց, ճարպ, ազոտ
    3)  շաքարավազ, քացախաթթու, գլյուկոզ, սպիրտ
    4)  սոդա, ջուր, ածխաթթու գազ, բենզոլ

4. Ինչպիսի՞ ագրեգատային վիճակում կարող է գտնվել սնդիկը.

  1. միայն պինդ  վիճակ
  2. միայն  գազային վիճակում
  3. միայն  հեղուկ  վիճակում
  4. բոլոր  երեք  վիճակներում

 5.  Որքա՞ն է ոսկու  ձուլակտորի զանգվածը,  որի ծավալը  2 սմէ, իսկ ոսկու խտությունը  19,3 գ/սմ3է.

1) 38,6գ                    2) 9,65գ                   3) 3,86գ                       4) 1,93գ

6. Ո՞ր  շարքում  են գրված միայն բարդ նյութերի բանաձևեր.

    1)   Al, HCl,  Cu, Na2SO4                                     

 3)  H2O, N2, O3,  Ni, S8

   2)   AgBr, H2, CaCO3, P4                                      

4)  NaOH, CO2, NH3, CuSO4

7. Ո՞ր  շարքում են առկա միայն կովալենտային կապերով միացություններ.

     1)  NaCl, HCl, Cl2,NaHCO3       

  2)  KBr, HNO3, CaO, P4

3)  H2, NH3, H2O, CH4

4)  N2, Br2, CuSO4, Fe

Ոչմետաղային միացությունները կոչվում են կովալենտային, իսկ 3 տարբերակում բոլորը ոչմետաղային միացություններ են։

8. . Հետևյալ նյութերից չորս  սյունակով  առանձնացրեք  օքսիդները, հիմքերը, թթուներն  ու   աղերը, նշեք  յուրաքանչյուրի  անվանումը.    HNO3,  Na2O,  Ca(OH)2, AgNO3,  BaO,  HCl, CO2,   Al2O3, NaHCO3, Fe(OH)2, K2SiO3, NaCl, H2SO4, MgO, NaOH, H3PO4, SO3, CaCl2, CuSO4, Al(OH)3.

      Օքսիդ       Հիմք         Թթու             Աղ
  Na2O
BaO
CO2
Al2O3
MgO
SO3
 Ca(OH)2
Fe(OH)2
NaOH
Al(OH)3
 HNO3
HCl
H2SO4
H3PO4
 AgNO3
NaHCO3
K2SiO3
NaCl
CaCl2

Թթուներ են կոչվում այն բարդ նյութերը, որոնց բաղադրության մեջ առկա են մետաղի ատոմի կողմից տեղակալվելու ընդունակ ջրածնի ատոմներ

Այն բարդ նյութերը, որոնք կազմված են երկու տարրի ատոմներից, որոնցից մեկը թթվածինն է, կոչվում են օքսիդներ:

Հիմքեր կամ հիդրօքսիդներ են կոչվում այն բարդ նյութերը, որոնք կազմված են մետաղի ատոմից և մեկ կամ մի քանի հիդրօքսիլ խմբերից:

Աղերը բարդ նյութեր են, որոնք կազմված են մետաղների ատոմներից և թթվային մնացորդներից։  

9. Ո՞ր  շարքում է  գրված ֆոսֆոր,  թթվածին,  ածխածին, երկաթ և ազոտ քիմիական տարրերի նշանները.

    1)  F, C, P, Si, Na
    2)  O, C, Li, K, Ba
    3)  P, O, C, Fe, N
    4)  K, Na, P, Fe, C 

                                                                                                             10. Ո՞ր տարրական մասնիկներից է կազմված ատոմը.
    1)  միայն էլեկտրոններից
    2)  նեյտրոններից  և  էլեկտրոններից
    3)  պրոտոններից, էլեկտրոններից  և  նեյտրոններից
    4)  միայն պրոտոններից

  1.  Բնութագրեք  հետևյալ  տարրերը՝ ածխածին, ջրածին, թթվածին, ազոտ, ֆոսֆոր, ծծումբ, նատրիում, կալիում, կալցիում, մագնեզիում, երկաթ, ֆտոր, քլոր, բրոմ, յոդ, սիլիցիում, մանգան, պղինձ, ցինկ, արծաթ, ոսկի ….  (նշված տարրերից ընտրեք մեկ մետաղ և մեկ ոչմետաղ)  ըստ  հետևյալ ըստ հետևյալ սխեմայի.

Երկաթ
ա)քիմիական  տարրի  նշանը – Fe

բ)  կարգաթիվը-26, միջուկի  լիցքը՝ Z =26

գ)  ատոմի  բաղադրությունը (պրոտոնների, նեյտրոնների, էլեկտրոնների  թիվը)

26 պրոտոն, 26 էլէկտրոն, միջուկում նեյ. 30

դ)  պարբերության  համարը, լրիվ  լրացված  էներգիական  մակարդակների  թիվը։

4-րդ պարբերություն, 2 լրիվ լրացված էներգիական մակարդակ

ե)  խմբի  համարը, ենթախումբը (գլխավո՞ր  է, թե՞ երկրորդական), արտաքին, էներգիական  մակարդակում  էլեկտրոնների  թիվը

8-րդ խումբ, գլխավոր ենթախումբ, արտաքին էներգիական մակարդակում գտնվող էլեկտրոնների թիվը՝ 26։

զ)  էլեկտրոնների  բաշխումն  ըստ էներգիական  մակարդակների



է)  էլեկտրոնային  բանաձևը (էլեկտրոնների  բաշխումն ըստ էներգիական մակարդակների  և  ենթամակարդակների)

1s ²2s²2p⁶3s²3p⁶3d⁶4s²

ը) ո՞ր հատկություններն  են  ավելի  ուժեղ  արտահայտված`  մետաղակա՞ն, թե՞   ոչ մետաղական…

Մետաղական

  թ)  ինչպիսի՞  պարզ  և  բարդ  նյութերի  օրինակներ  գիտեք, որոնց  բաղադրության  մեջ

առկա  է  այդ   տարրի  ատոմներ……..

Fe³O⁴, Fe²O³, FeCO³

ժ)  Կատարեք հաշվարկներ ` որոշեք  այդ  տարրի  մեկ  ատոմի  զանգվածը` mo (գ),

տարրի  առաջացրած  օքսիդի  հարաբերական  մոլեկուլային  զանգվածը`Mr,

Mr(F)-55

Fe²O³

Fe=55

O=16

55×2+16×3=158

Mr=158

տարրերի  զանգվածային   հարաբերությունները, զանգվածային  և մոլային բաժինները օքսիդում:


W(Fe)=?%

W(O)=?%

Mr(Fe²O³)=2*55+3*16=158

W(Fe)=2*55/158=100%

W(Fe)=69,14%

W(O)=16/158*100%=10,28%






Ազոտ.
ա)քիմիական  տարրի  նշանը – N

բ)  կարգաթիվը-7, միջուկի  լիցքը՝ Z =7

գ)  ատոմի  բաղադրությունը (պրոտոնների, նեյտրոնների, էլեկտրոնների  թիվը)

7 պրոտոն, 7 էլէկտրոն, միջուկում նեյ. 14-7=7

դ)  պարբերության  համարը, լրիվ  լրացված  էներգիական  մակարդակների  թիվը։

Ազոտը գտնվում է Մենդելեևի պարբերական համակարգի երկրորդ պարբերությունում…

ե)  խմբի  համարը, ենթախումբը (գլխավո՞ր  է, թե՞ երկրորդական), արտաքին, էներգիական  մակարդակում  էլեկտրոնների  թիվը

Էներգիական  մակարդակում  էլեկտրոնների  թիվը ` ազոտը գտնվում է 5-րդ A(գլխավոր) խմբում, էներգիական  մակարդակում էլեկտրոնների  թիվը(e)=5

զ)  էլեկտրոնների  բաշխումն  ըստ էներգիական  մակարդակների

)2)5

է)  էլեկտրոնային  բանաձևը (էլեկտրոնների  բաշխումն ըստ էներգիական մակարդակների  և  ենթամակարդակների)

1s²2s²2p³

ը) ո՞ր հատկություններն  են  ավելի  ուժեղ  արտահայտված`  մետաղակա՞ն, թե՞   ոչ մետաղական…

Ոչ մետաղական

  թ)  ինչպիսի՞  պարզ  և  բարդ  նյութերի  օրինակներ  գիտեք, որոնց  բաղադրության  մեջ

առկա  է  այդ   տարրի  ատոմներ……..

N²O³

ժ)  Կատարեք հաշվարկներ ` որոշեք  այդ  տարրի  մեկ  ատոմի  զանգվածը` mo (գ),

տարրի  առաջացրած  օքսիդի  հարաբերական  մոլեկուլային  զանգվածը`Mr,

Mr(N)-14

N²O³

N=14

O=16

14×2+16×3=76

Mr=76

տարրերի  զանգվածային   հարաբերությունները, զանգվածային  և մոլային բաժինները օքսիդում:


W(N)=?%

W(O)=?%

Mr(N²O³)=2*14+3*16=76

W(N)=2*14/76=100%

W(N)=36,84%

W(O)=16/18*100%=21,58%

  1. Համապատասխանեցրեք նյութի հատկությունները և անվանումը.   
ՀատկություններըԱնվանումը
  աբնորոշ  հոտով   թափանցիկ  հեղուկ     բջրում  լավ  լուծվող  պինդ  նյութ     գմետաղական  փայլով  պինդ  գունավոր  նյութ     դջրում  քիչ  լուծվող  անհոտ, անհամ  գազ    1) կավիճ   2) սախարոզ   3) քացախաթթու   4) թթվածին   5)  քլոր   6)  յոդ

ա)-3

բ)-2

գ)-1

դ)-4

Նյութի որակական, և քանակական բաղադրություն

  • Ինչպիսի՞ տարրերից են կազմված նյութը,ատոմների քանակը
  • Հաշվեք հարաբերական մոլեկուլային զանգվածները՝Mr
  • Որոշեք տարրերի զանգվածային բաժինները՝w,զանգվածային հարաբերությունները  և  տարրերի  մոլային  բաժինները բարդ  նյութերում:

Mr(SO2)=32+(2*16)=64

Նյութերի որակական քանակական բաղադրությունը արտահայտում ենք քիմիական բանձևերով: Նյութի որական բաղադրությունը, ինչպիսի ատոմներից է բաղկացած:

Ջրածին-թթվածին

Նյութի քանակական բաղադրությունը ցույց է տալիս.

Ատոմների թիվը՝ մոլեկուլում, ինդեքսներ

N (H)=2 ատոմ

N(O)=1 ատոմ

Ատոմների զանգվածային հարաբերությունը՝ բարդ նյութում

m(H);m(O)=2*1:16=1:8

Ատոմների զանգվածային բաժինները՝ բարդ նյութում

W(H)=?%

W(O)=?%

Mr(H2O)=2*1+16=18

W(H)=2*1/18=100%

W(H)=11,11%

W(O)=16/18*100%=88,89%

Ատոմների մոլային բաժինները բարդ նյութում

X(H)=2/3*100%=66,67%

W(O)=1/3*100%=33,33%